Blogoslawiony Jerzy Matulewicz

to ogromna rados´c´. Z˙ydzi natomiast wspierali komunistów. Litwini zas´ traktowali zaje˛cie miasta jako nowa˛ okupacje˛38. Jeszcze w czasie walk przybył do bp. Matulewicza oficer Kazimierz S´witalski, aby go pozdrowic´ w imieniu generała Edwarda Rydza-S´migłego, dowódcy dywizji piechoty, która zdobyła Wilno, a naste˛pnie zawitał do niego sam generał39. 21 kwietnia wizyte˛ Biskupowi złoz˙ył Jerzy Osmołowski, nowo mianowany komisarz generalny Zarza˛du Cywilnego Ziem Wschodnich. Przedstawił mu swój program polityczny40, który był identyczny z programem Piłsudskiego: Litwini albo zgodza˛ sie˛ na zwia˛zek z Polska˛, albo musza˛ sie˛ ograniczyc´ do ziem s´cis´le etnicznych41. Była to koncepcja federacji, czyli uwspółczes´nionej unii, przeciwko której Litwini juz˙ sie˛ wypowiedzieli, albo tez˙ etniczne pan´stwo litewskie bez Wilna, dawnej stolicy, bez której Litwini nie wyobraz˙ali sobie odrodzonej ojczyzny. Po zakon´czeniu wizyty Osmołowskiego, bp Matulewicz zanotował: „Prosiłem, aby byli łaskawi do z˙adnej polityki mnie nie wcia˛gac´. Moje zadanie to wszystkich ludzi godzic´, prowadzic´ do miłos´ci i zjednoczenia i to be˛de˛ czynił, wy zas´, Panowie, postanawiajcie i róbcie sobie co chcecie z wasza˛ polityka˛. Jestem przeciwny równiez˙ temu, z˙e ksie˛z˙a mieszaja˛ sie˛ do polityki”42. Tego samego dnia S´witalski zapowiedział przyjazd Piłsudskiego na naste˛pny dzien´. „Chciano – notuje Biskup – z˙ebym wzia˛ł udział w powitaniu go. Odpowiedziałem, z˙e to jest sprawa obywateli, my zas´, biskupi, tylko w katedrach spotykamy swoich katolickich władców, ale Piłsudski nie jest jeszcze władca˛ Litwy”43. Wraz z Kapituła˛ bp Matulewicz zaplanował uroczystos´c´ wyzwolenia Wilna. Okazał che˛c´ odprawienia naboz˙en´stwa w katedrze, zaznaczaja˛c jednoczes´nie, z˙e nie be˛dzie uczestniczył w z˙adnych manifestacjach politycznych. 171 38 P. Łossowski , Konflikt..., dz. cyt., s. 41. 39 Journal, s. 251. 40 Journal, s. 253. 41 P. Łossowski, Konflikt..., dz. cyt., s. 28. 42 Journal, s. 254. 43 Journal, s. 254.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjI2Mw==