Niemieckie władze wojskowe przed kilku laty w s´wia˛tyni s´w. Kazimierza w Wilnie zorganizowały duszpasterski os´rodek garnizonowy. Był to dawny kos´ciół Ksie˛z˙y Jezuitów, który władze carskie przekazały prawosławnym. Wojskowym kapelanem kos´cioła był ks. Friedrich Muckermann, jezuita, znany niemiecki socjolog. Nauczył sie˛ nieco je˛zyka polskiego i obsługiwał takz˙e katolików wilen´skich, zwłaszcza robotników. Gdy wojsko niemieckie opuszczało Wilno, bp Matulewicz poprosił go, by pozostał na miejscu. Zalez˙ało mu, aby utrzymac´ kos´ciół w re˛kach katolików i rozwijac´ działalnos´c´ duszpasterska˛ ws´ród robotników. Prosił, z˙eby praca była prowadzona w duchu kos´cielnym, bez zabarwienia politycznego. Dał ks. Muckermannowi do pomocy ks. Michała Piotrowskiego, Białorusina, uzdolnionego duszpasterza. Wszystko układało sie˛ doskonale. Do zorganizowanego Zwia˛zku Chrzes´cijan´skiego zapisało sie˛ 9 tysie˛cy robotników. Ks. Muckermann dotykał jednak czułego miejsca komunistów – s´wiata pracy. Gdy wydał pierwszy numer gazetki, w nocy 8-9 lutego 1919 roku otrzymał nakaz opuszczenia Wilna w cia˛gu 24 godzin10. Rozstaja˛c sie˛ z miastem, ks. Muckermann wygłosił poz˙egnalne kazanie, po którym ludzie zamkne˛li kos´ciół i postanowili bronic´ ksie˛dza. S´wia˛tynie˛ otoczono kordonem policji i odła˛czono pra˛d. Poniewaz˙ policjanci Z˙ydzi zachowywali sie˛ prowokacyjnie, zostali rozbrojeni. Zanosiło sie˛ na wielki konflikt. Bp Matulewicz interweniował zarówno u rabina, aby nie przes´ladowano katolików, jak i u Kapsukasa o wypuszczenie ks. Muckermanna. Policje˛ z˙ydowska˛ wymieniono na z˙ołnierzy polskich, pozostaja˛cych w słuz˙bie komunistów, natomiast odmówiono wypuszczenia ksie˛dza. 12 lutego wojsko zdobyło kos´ciół. Ks. Muckermanna osadzono w wie˛zieniu w Min´sku, a kilkadziesia˛t osób zatrzymano w Wilnie. Bp Matulewicz ponownie zwrócił sie˛ listownie do Kapsukasa o wypuszczenie uwie˛zionych i oddanie kluczy od kos´cioła. Kapsukas odpowiedział, z˙e klucze oddadza˛, ks. Muckermann be˛dzie sa˛dzony, a ludzi, po przeprowadzeniu s´ledztwa, wypuszcza˛ na wolnos´c´. Zapanowało ogólne przygne˛bienie11. 163 10 Journal, s. 185-187. 11 Journal, s. 188-191.
RkJQdWJsaXNoZXIy MjI2Mw==