Blogoslawiony Jerzy Matulewicz

Codzienny program nowicjacki przewidywał 45 minut czytania wraz z komentarzem klasycznego podre˛cznika z˙ycia wewne˛trznego Alfonsa Rodriguesa (Rodrycjusza) O poste˛pie w doskonałos´ci chrzes´cijan´skiej i pół godziny wykładu z konstytucji marian´skich i instrukcji47. Ponadto ks. Matulewicz prowadził codziennie rozmys´lanie, a w niedziele i s´wie˛- ta wygłaszał kazanie. Nowicjusze podzielili pomie˛dzy siebie podstawowe czasopisma teologiczne i na rekreacjach je omawiali. Dzielili sie˛ tez˙ spostrzez˙eniami z z˙ycia uniwersyteckiego. Wielkim powodzeniem cieszyły sie˛ ws´ród nich spacery za miasto48. Nowicjusze byli Litwinami i Polakami. Podstawowym je˛zykiem zaje˛c´ był polski. W s´wiadomos´ci narodowców litewskich ks. Matulewicz naruszał jeden z podstawowych kanonów odrodzenia narodowego: odcie˛cia sie˛ od wpływów polskich. Zagrozili mu represjami. Po latach tak o tym wspominał w lis´cie do ks. Bucˇysa: „Jak póz´niej przeciwko nam, zwłaszcza przeciwko mnie, powstali Litwini, sam dobrze wiesz. Obwołano mnie polonomanem, ogłoszono, z˙e zamierzam odrodzic´ polsko-litewska˛ unie˛ polityczna˛ i na nowo ja˛ zawrzec´. Groz˙ono, z˙e sie˛ wyda nas, marianów, prosto w re˛ce policji rosyjskiej, jak sie˛ pojawimy na Litwie”49. Ks. Matulewicz potraktował sprawe˛ narodowos´ci niesłychanie powaz˙nie. Studiował zwia˛zane z nia˛ zagadnienia, radził sie˛ innych, modlił sie˛. Swoje mys´li zawarł w kilku obszernych listach do ks. Totoraitisa. Uwaz˙ał, z˙e nie ma narodów dobrych i nie ma narodów złych. „Wsze˛dzie jest jednakowa natura człowieka i wsze˛dzie jest wiele zła i wiele dobra”50. „W moim sercu wszyscy sa˛ równi, a bliscy ci, w których wie˛cej znajduje˛ ducha Chrystusowego”51 – stwierdzał. Dos´wiadczenie nauczyło go, z˙e w kaz˙dym narodzie sa˛ ludzie, którzy chca˛ słuz˙yc´ Bogu i z którymi moz˙na współpracowac´. Bał sie˛ konfliktów we własnej wspólnocie, ale ufał, z˙e miłos´c´ Boga i Kos´cioła jest zdolna zjednoczyc´ przedstawicieli wszystkich narodów. Narody moga˛ ze soba˛ współzawodniczyc´, 105 47 J. Matulewicz, Listy polskie..., dz. cyt., s. 287, list do A. Łosin´skiego, [XII 1911]; tamz˙e, s. 231, list do A. Karasia, [15 XII 1911]; LL, s.334, list do F. Kudirki, 28 IV 1914. 48 Odnowiciel, s. 95-96. 49 LL, s. 189, list do Fr. Bucˇysa, 27 X 1924. 50 LL, s. 648, list do J. Totoraitisa, 4 VI 1912. 51 Tamz˙e, s. 652.

RkJQdWJsaXNoZXIy MjI2Mw==